Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Makedonya Dışişleri Bakanı Nikola Dimitrov ile Dışişleri Bakanlığı Resmi Konutu’nda ortak basın toplantısı düzenledi.
Bakan Çavuşoğlu, Münbiç’teki terör saldırısına ilişkin soru üzerine, saldırının bakanlık tarafından yapılan açıklamayla şiddetle kınandığını hatırlatarak “Terörden çok çekmiş bir ülke olarak terörün her türlüsüne karşıyız, terör örgütleriyle mücadele etme konusunda kararlıyız.” dedi.
ABD’nin iki güvenlik personelinin öldüğünün bilindiğini ama diğer şahıslar hakkında teyit edilmiş bilgi olmadığını söyleyen Çavuşoğlu, “Bu konuda ABD gerekli bilgileri topladıktan sonra bizimle paylaşacaktır. Arkasında kim var bu da ortaya çıkacaktır. Ama Türkiye’den böyle bir yardım talebi olursa biz de elimizden gelen yardımı yaparız.” diye konuştu.
Terörün Suriye’de başından beri var olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, “Terör örgütleri bizim kararlılığımızı da etkilememeli, aldığımız kararları da etkilememelidir diye düşünüyorum.” ifadesini kullandı.
“ABD ile görüşmeye devam edeceğiz”
Bakan Çavuşoğlu, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ve ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph Dunford’un görüşmesine ilişkin bir soruya, “Her şeyden önce iki genelkurmay başkanı Suriye’de ABD’nin çekilme kararını birlikte nasıl koordine ederiz, bunu görüşmüşlerdir. Diğer taraftan, iki ülke arasındaki savunma ve savunma sanayisi konularını da değerlendirmişlerdir.” yanıtını verdi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın bahsettiği güvenli bölge konusunun zaten Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Suriye krizinin başlangıcından bu yana gündeme getirilen bir konu olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Burada güvenli bölge konusunda Türkiye’nin düşündükleriyle ABD’nin düşündükleri örtüşüyor mu örtüşmüyor mu görüşmelerde belli olacak. Bunun ilk görüşmesi de dün yine Genelkurmay Başkanımız Yaşar Paşa ile Dunford arasında Brüksel’de yapılmıştır. Askerlerimiz arasında, diğer kurumlarımız arasında, biz de tabii dışişleri bakanları olarak bu konuda görüşmelerimizi ABD tarafıyla sürdüreceğiz.
Başından beri Sayın Cumhurbaşkanımızın savunduğu bu güvenli bölge, Suriye’nin kuzey bölgesindeki istikrar için de önemli, bugüne kadar Suriye’ye dönemeyen başta Kürt kardeşlerimiz olmak üzere, Suriyelilerin dönmesi bakımından da önemli, terörle mücadele dahil birçok bakımdan önemlidir. Biz bu konuyu ABD ile görüşmeye devam edeceğiz.”
“Önemli olan, bazı kriterler var”
Bakan Çavuşoğlu, ABD’den Patriot alımına ilişkin sürece dair soru üzerine Türkiye’nin Patriot alımı için yaklaşık bir buçuk yıl önce talepte bulunduğunu hatırlatarak, ABD Dışişleri Bakanlığının yaklaşık bir ay önce konuya ilişkin onay yazısını ilgili kurumlara gönderdiğini belirtti.
ABD’den gelen heyetlerin konuya ilişkin tekliflerini de aldıklarını belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Önemli olan, bazı kriterler var. Ne zaman teslim edilecek? Biz bugün (Rusya’dan) S-400’leri aldık, ihtiyacımız var. Ama daha fazla ihtiyacımız var, bu bir gerçek. Çünkü sınırımızda sadece İtalyan SAMP-T ile İspanyolların Patriot bataryaları kaldı. Onlara da çok teşekkür ediyoruz. Gerçek müttefik nasıl olur onu gösterdiler, dayanışma örneği gösteriyorlar.
Hem İtalya’ya hem İspanya’ya bir kere daha teşekkür ediyoruz. Dolayısıyla teslim süresi çok önemli. Ayrıca fiyat önemli. Fiyatla beraber, kredilendirme dahil birçok konular var, bunlar teknik olarak görüşülmesi gerekiyor. Ama orta vadede ve uzun vadede bizim için önemli bir kriter daha var; ortak üretim ve teknoloji transferi.”
“Bu zihniyet geçmişte tamamen dışa bağlı Türkiye’nin zihniyeti”
Türkiye’nin özellikle savunma sanayinde yerli üretime, ortak üretime ve teknoloji transferine önem verdiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Geçen gün CHP Genel Başkanı bir açıklamasında, ‘Dışişleri Bakanından da cevap istiyoruz’ demiş, Katar ile ortak bir üretimi eleştirmiş.” diye konuştu.
Tank üretiminde küresel sermayenin Türkiye’ye gelmesinin ve Türk firmalarının uluslararası ortaklarla iş yapacak düzeye ulaşmasının herkes tarafından memnuniyetle karşılanması gerektiğini vurgulayan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Bu zihniyet, geçmişte tamamen dışa bağlı Türkiye’nin zihniyetidir. Türkiye’ye bu anlamda küresel sermayenin gelmesinden rahatsız olan kafa ise, kusura bakmasın kimse, ucuz milliyetçilik söyleminin bir yansımasıdır. Özellikle seçim öncesi bunlara dikkat etmemiz gerekiyor. Türkiye her alanda olduğu gibi savunma sanayisinde teknoloji transferi ve ortak üretim yapılması bizim çıkarımızadır, dışa bağımlılığımızı da azaltmaktadır.”
Türkiye-Makedonya ilişkileri
Bakan Çavuşoğlu ayrıca Makedonya Dışişleri Bakanı Dimitrov’u göreve geldikten sonra ziyaret eden ilk dışişleri bakanı olmaktan “gurur duyduğunu” belirterek, Dimitrov’un da Türkiye’ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştirdiğine dikkati çekti.
Çavuşoğlu, “Makedonya ile asırlar öncesine dayanan dostluğumuz, güçlü bağlarımız var. Siyasi ilişkilerden bağımsız olarak güçlü bağlarımız var. Ama siyasi ilişkilerimizin de mükemmel olduğunu özellikle vurgulamak isterim. Makedonya’yı anayasadaki ismiyle başından bu yana tanıyan bir ülkeyiz. NATO belgelerinde bir dipnot vardır. Orada der ki; ‘Türkiye, Makedonya’yı anayasal ismiyle tanımaktadır’.” diye konuştu.
Makedonya’nın istikrarının tüm Balkanlar için önemli olduğuna vurgu yapan Çavuşoğlu, “Türkiye olarak Arnavutluk, Sırbistan, Bosna Hersek, Kosova ve Karadağ dahil tüm bölgesel ülkelerle çok iyi ilişkilerimiz var. Çünkü Türkiye bu bölgenin istikrarına önem veriyor. Ekonomik kalkınması için destek veriyor. Bu bölgeyi bir rekabet alanı olarak görmüyor.” ifadesini kullandı.
Ticaret hacminde 1 milyar dolar hedef
İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 500 milyon dolar civarında gerçekleştiğini paylaşan Çavuşoğlu, 2019’da karşılıklı ticaret hacmi için ise 1 milyar dolar hedefini koyduklarını ve buna ulaşabilecek potansiyelin iyi değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Çavuşoğlu, Makedonya’da yatırım yapan Türk firmalarının 1,2 milyar dolar değerinde yatırımı bulunduğunun altını çizerek, gelecek süreçte karma ekonomik komisyon, iş forumları gibi tüm mevcut mekanizmaları daha etkin kullanarak, ortak ticaret hacmini artırmayı hedeflediklerini söyledi.
Eğitim ve kültür alanlarında dışişleri bakanlıkları arasında iş birliği, savunma sanayi ve diğer alanlarda ilişkileri geliştirme yollarını ele alma fırsatı bulduklarını kaydeden Çavuşoğlu, bölgesel gelişmeleri de değerlendirdiklerini ekleyerek, şunları kaydetti:
“Güvenlik alanındaki iş birliğimiz çok önemlidir. Makedonya’nın darbe girişiminden sonra Türkiye’ye verdiği desteği hiçbir zaman unutmayız. Ama bugün FETÖ her yerde olduğu gibi Makedonya’da da ilişkilerimizi zehirlemek için çaba sarf ediyor. Makedonya’dan iadesi için, Türkiye’ye teslim edilmesi için istediğimiz kişiler var.
Bu kişilerin listesini bir kere daha bugün dostum Nikola’ya verdim. İlgili birimlerimizin arasındaki iş birliğimizin devam etmesi konusunda mutabıkız. Biz de dışişleri bakanları olarak ilgili bakanlıklarımıza ve birimlerimize destek vermeye devam edeceğiz. Türkiye’nin güvenliği, Makedonya ve Balkanlar için önemlidir. Makedonya’nın güvenliği ve istikrarı Türkiye ve Balkanlar için çok önemlidir.”
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve Makedonyalı mevkidaşı Dimitrov, basın toplantısı öncesinde “Bilişim Teknolojileri ve Diplomatik Arşiv Alanlarında İşbirliği Hakkında Mutabakat Muhtırası” imzaladı.
