Ucuz etin yahnisi yavan olur

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten’in yaptığı açıklamaları hayli ilginç ve dikkate değer buldum. Dernek olarak TEMU’dan ayakkabı aldıklarını ve bunları laboratuvara göndererek analiz yaptırdıklarını, analize gönderilen ürünlerin yüzde 50’sinde çok yüksek oranlarda kanserojen ve alerjen maddeler, ağır metaller tespit edildiğini söyledi.  Ayrıca sonuçları Ticaret Bakanlığı ile de paylaşmışlar. Eğer iddialar doğru ise bu ürünlerin tüketici sağlığı açısından ciddi riskler oluşturduğunu peşinen söylemek gerekir.

İddialar sadece bunula da bitmiyor. 2024 verilerine göre, TEMU’dan 8 milyon çift ayakkabı bu şekilde ülkemize giriş yapmış. Türkiye’de yıllık 72 milyon çift ithalat olduğu düşünüldüğünde yüzde 10’dan fazlası bu platform üzerinden sağlanmış. Türkiye’ye gelen günlük 120 -150 bin e-ithalat paketin büyük bir kısmını TEMU oluşturuyor. Söz konusu firmanın ülkemizin yasal mevzuatlarına uymadığı, yasalarda belirtilen vergiler dahil fiyatı göstermediği için tüketicinin fiyat algısını manipüle ettiği iddialar arasında yer alıyor.

Başka bir kaynak ise e-ticarette yaşanan katma değer kaybını gözle önüne seriyor. Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği’nin (ETİD) raporuna göre yabancı menşeili e-ticaret platformlarının bu yıl Türkiye’de 500 milyar liralık katma değer kaybına yol açacağı tahmin edilmiş. 

Çin’de üretilen ucuz ürünleri dünyanın dört bir yanına göndermesi ile bilinen elektronik ticaret hizmeti TEMU, Haziran 2024’te Türkiye pazarına girerek internet üzerinden satış yapmaya başlamış. En son 2025 Temmuz ayı sonuna kadar Türkiye’de temsilcilik açma sözü vermişti. İddialara göre bu sözünü hâlâ yerine getirmedi. Vergi ödemeden ve istihdam sağlamadan Türkiye’de ticarete devam eden TEMU’nun sipariş verilen ayakkabılarında insan sağlına zararlı maddeler tespit edilmesi ise bardağı taşıran son damla oldu.

Eskiler boşuna söylememiş ucuz etin yahnisi yavan olur diye. Sadece ayakkabı sektöründe yaşanan durum ortada iken diğer sektörlerde neler olup bittiğine ise net olarak vakıf değiliz. Ne vergi ödüyor ne istihdam sağlıyor. Üstelik ülkemize gönderilen ürünlerde kanserojen ve alerjen iddiaları da var.  Tartışmaların odağında ki bu yabancı e-ticaret şirketi hakkında ortaya atılan bu çarpıcı iddiaların başta Ticaret Bakanlığımız ve ilgili birimler tarafından ivedilikle araştırılarak sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılması gerekiyor. Söz konusu insan sağlığı olunca gerekli yaptırımların ve düzenlemelerin ivedilikle yapılması gerekiyor.

omerkeser(@)yenihavadis.net